Cần làm gì để bảo vệ làn da tránh bụi mịn ở các thành phố lớn?
Một điều khác là số lượng “tinh binh” thấp có thể dẫn đến giảm khả năng sinh sản. Số lượng “tinh binh” thấp là ít hơn 15 triệu/1 ml.Chốt thi tốt nghiệp THPT 4 môn, sớm công bố định dạng đề thi
Tối 9.2, CLB Hà Nội đánh bại SLNA với tỷ số 3-0 để trở lại đường đua vô địch V-League. Tuy nhiên, chủ đề được bàn đến nhiều nhất sau trận không phải là cú đúp của Văn Quyết hay đà phục hồi của đại diện thủ đô, mà là 3 tình huống bỏ lỡ của Daniel Passira, cầu thủ mới gia nhập CLB Hà Nội.Ngoại binh mang áo số 99 được định giá 500.000 USD (khoảng 13 tỉ đồng), đoạt ngôi vua phá lưới giải vô địch quốc gia Bolivia mùa giải 2023 - 2024 với 22 bàn thắng. Dù có hồ sơ nổi trội, nhưng những gì Passira để lại ở trận đấu trên sân Hàng Đẫy tối qua là nỗi thất vọng. Cầu thủ người Brazil vụng về bỏ lỡ cơ hội sau pha chọc khe dọn cỗ của Văn Quyết ở giữa hiệp 1. Dù cầu môn rộng mở, song Passira lại rê dắt lóng ngóng rồi sút ra ngoài. Đến phút 40, Joao Pedro chuyền bóng như đặt để Passira đối mặt thủ môn Văn Việt. Nhưng một lần nữa, anh dứt điểm bằng kỹ thuật úp mu cẩu thả đưa bóng chệch khung thành. Sang hiệp 2, lại là Passira lóng ngóng sút hỏng, dù đồng đội đã tạo cơ hội.Một trận đấu là thước đo chưa đủ nhiều để đánh giá ngoại binh. Tuy nhiên, nếu Passira có trở thành "bom xịt", người hâm mộ CLB Hà Nội có lẽ không bất ngờ. Từ năm 2021 đến nay, đội cựu vương V-League đã đăng ký 29 ngoại binh, nhưng không cầu thủ nào ghi quá 10 bàn/mùa. Ngoại binh giỏi nhất cũng chỉ trụ không quá 2 mùa giải. Gánh vác đội bóng thủ đô nhiều năm qua là những nội binh như Văn Quyết, Hùng Dũng, Tuấn Hải hay Thành Chung. Đây là thực tế trái ngang với đội bóng từng có rất nhiều ngoại binh giỏi như Samson Kayode (sau đổi tên thành Hoàng Vũ Samson), Gonzalo, Cristiano, Oseni hay Pape Omar... Khâu tuyển mộ ngoại binh của CLB Hà Nội thời gian qua bị đặt nhiều dấu hỏi, khi đội bóng từng 6 lần vô địch mua nhiều, mà hiệu quả chẳng được bao nhiêu.Đơn cử ở mùa giải 2023 - 2024, CLB Hà Nội đăng ký 6 ngoại binh đá AFC Champions League, trong đó có ngoại binh Damien Le Tallec từng chơi ở Bundesliga cho Borussia Dortmund. Tuy nhiên sau nửa mùa, chỉ 2 người trụ lại. Một trong số đó là Joel Tagueu, cầu thủ phải ngồi dự bị, để rồi đá hỏng luân lưu ở chung kết Cúp quốc gia, khiến CLB Hà Nội vuột danh hiệu. CLB Hà Nội không phải đội duy nhất nhiều lần "hớ" với ngoại binh. CLB Bình Dương cũng vớ "bom xịt" khi chiêu mộ Wellington Nem đầu mùa này. Wellington từng chơi cùng Neymar ở U.17 Brazil, có bản hồ sơ sáng giá. Tuy nhiên, anh đá đến gần nửa mùa vẫn... không đáp ứng thể lực, rồi phải sớm rời đi. Cũng là bạn Neymar còn có Patrick Cruz, ngoại binh cho CLB Sài Gòn năm 2017. Anh bị thanh lý sau một mùa giải, dù ghi 7 bàn sau 22 trận nhưng vẫn bị đánh giá là không nổi trội về chuyên môn. Hay mùa 2020, CLB TP.HCM từng mang về bộ đôi Ariel Rodriguez và Jose Ortiz, được định giá tới 1 triệu USD (25,3 tỉ đồng). Dù vậy, Ortiz ra đi chỉ sau nửa mùa, còn Ariel khá hơn, trụ được thêm... vài tháng. Đến lúc bộ đôi người Costa Rica, cùng hàng loạt ngoại binh kém chất lượng chia tay sân Thống Nhất, giới chuyên môn vẫn đặt dấu hỏi: tại sao họ lại được mang về?Dù tiềm lực tài chính mỗi đội một khác, nhưng hầu hết các đội V-League đều không tiếc tiền mua ngoại binh. Bởi các HLV hiểu rằng, chất lượng ngoại binh ảnh hưởng thế nào đến thành tích mùa giải. CLB Sài Gòn từng về ba ở V-League 2020 với bộ đôi Pedro Paulo và Geovane Magno là minh chứng.Tuy nhiên, dường như khâu tuyển mộ ngoại binh đang có vấn đề. Nguồn tin của Báo Thanh Niên tiết lộ, có những đội chi đến cả trăm nghìn USD (cả lương và phí hợp đồng) cho ngoại binh, chỉ với vài buổi theo dõi băng hình hay tập thử. Nhiều ngoại binh được quảng cáo là đồng đội của siêu sao nọ kia, nhưng rõ ràng chi tiết ấy chẳng có giá trị gì về chuyên môn. Bởi dù đẳng cấp thật, thì để thành công ở V-League cũng cần nhiều yếu tố, không thể chỉ dựa vào mỗi bản CV hào nhoáng.Các CLB có lẽ cũng chưa đủ kiên nhẫn với ngoại binh. Vì rất hiếm cầu thủ có thể bộc lộ tinh hoa chỉ sau vài tháng. Đơn cử, Nguyễn Xuân Son từng trải qua 3 mùa đầu ở V-League mà không mùa nào ghi quá 6 bàn. Chính sự kiên trì của bản thân và niềm tin của CLB chủ quản là xúc tác để Xuân Son trưởng thành. Nhưng, không nhiều CLB sẵn sàng cho ngoại binh đến mùa giải thứ hai để thể hiện mình.Nếu CLB thiếu nhẫn nại, cuộc chơi ngoại binh sẽ mãi là chuyện "ném tiền qua cửa sổ". Một người từng môi giới cầu thủ khẳng định rằng thật trớ trêu khi các đội bóng chi rất nhiều tiền cho ngoại binh (dù có khi anh ta chẳng xứng với giá đó), nhưng lại ngó lơ chuyện nâng cấp cơ sở vật chất, sân bãi và đào tạo trẻ. Đó là sự lãng phí đang đe dọa kéo lùi bóng đá Việt Nam.
Vũ khí Hàn Quốc trên hành trình phủ sóng toàn cầu
Nguyễn Viết Ngọc Anh, cố vấn truyền thông cho một công ty hàng tiêu dùng ở Q.Hà Đông (Hà Nội), đã khiến nhiều người bất ngờ khi quyết định siết chặt chuyện nhân viên sử dụng AI trong công việc.Ngọc Anh chia sẻ anh không hoàn toàn bài trừ AI. Anh vẫn giới thiệu công cụ này đến nhân viên nhưng chỉ cho phép sử dụng để tìm ý tưởng, tuyệt đối không dùng để viết kịch bản hoàn chỉnh.Theo Ngọc Anh, AI có khả năng viết rất trôi chảy nhưng lại không hiểu rõ bối cảnh thực tế. Kịch bản do AI tạo ra thường bay bổng nhưng thiếu sự phù hợp với nguồn lực sẵn có, bối cảnh quay, đạo cụ, diễn viên và khả năng diễn xuất của nhóm.Bên cạnh đó, Ngọc Anh cho rằng AI không thể "bắt trend" nhanh như con người. Chỉ những nhân viên thường xuyên xem TikTok, trực tiếp sử dụng sản phẩm, dịch vụ của công ty, mới có thể sáng tạo nội dung phù hợp với xu hướng.Một lý do quan trọng khác Ngọc Anh đưa ra là AI có thể khiến nhân viên lười tư duy. Khi quá lạm dụng công nghệ, con người dễ trở nên phụ thuộc, mất đi khả năng sáng tạo. "Đây là điều quan trọng nhất đối với người làm nội dung chân chính. Mình không muốn nhân viên của mình đánh mất điều đó", Ngọc Anh chia sẻ.Hiện tại, Ngọc Anh áp dụng quy tắc này vào công ty. AI chỉ được dùng để tìm ý tưởng, khám phá công dụng mới của sản phẩm và hiểu mong muốn của khách hàng. Việc hoàn thiện kịch bản vẫn phải do con người đảm nhiệm."Khi dùng AI, mình thấy câu văn tuy liền mạch nhưng thiếu sự tự nhiên. Lý do lớn hơn là mình không muốn anh em quá lạm dụng, khiến các bạn lười dùng não. Khả năng cao các bạn sẽ bị mai một kiến thức, trình độ, kỹ năng trong tương lai. Bởi kịch bản cần có cái hồn của người viết, sự sáng tạo và nét riêng. Chứ mình không muốn doanh nghiệp thuê một nhân viên làm sáng tạo nội dung về chỉ làm máy đánh chữ", Ngọc Anh khẳng định.Ngọc Anh chia sẻ thêm anh từng phát hiện một nhân viên cố tình lạm dụng AI để viết kịch bản. Chính vì vậy, sau này, anh cấm nhân viên sử dụng AI để hoàn thiện toàn bộ kịch bản. "Dù thế, mình vẫn cho các bạn dùng AI nghĩ ý tưởng, chứ không phải dùng AI làm hộ hết việc. Mình thấy AI chỉ là một công cụ. Nó rất mạnh mẽ nhưng không thể thay thế con người. Khả năng sáng tạo của con người là vô biên. Chúng ta luôn phải rèn luyện sự sáng tạo và đừng bao giờ để mình bị phụ thuộc vào cái máy. Hãy để con người dùng AI chứ không để AI dùng con người", anh nói.Hiện tại, quan điểm này đang gây tranh cãi. Nhiều ý kiến cho rằng việc chỉ cho nhân viên sử dụng AI có điều kiện có thể khiến công ty bị tụt hậu trong thời đại công nghệ số.Theo chị Lâm Hà, Giám đốc điều hành Ethos Fund (quỹ đầu tư có trụ sở tại Mỹ, chuyên hỗ trợ các công ty công nghệ tiên phong tại Việt Nam và Mỹ), công nghệ không phải là thứ thay thế mà là công cụ đồng hành. Chị Hà cho rằng AI đang mở ra những biên giới mới cho sáng tạo nội dung. Từ việc tạo ý tưởng, phân tích xu hướng, đến tối ưu hóa quy trình sản xuất, AI giúp doanh nghiệp truyền thông nâng cao năng suất và tiếp cận khán giả hiệu quả hơn."Tuy nhiên, sáng tạo không chỉ đơn thuần là việc sắp xếp dữ liệu thông minh. Những nội dung thực sự chạm đến cảm xúc người xem luôn cần đến trực giác, trải nghiệm và bản sắc con người. Đây là những điều mà AI vẫn chưa thể mô phỏng một cách hoàn hảo. Một kịch bản có thể do AI tạo ra, nhưng tinh thần, cảm xúc và góc nhìn độc đáo của con người mới là yếu tố làm nên sự khác biệt. Tôi tin rằng doanh nghiệp nào biết cách kết hợp công nghệ với tư duy sáng tạo của con người sẽ không chỉ tối ưu hóa hiệu suất mà còn tạo ra những nội dung có chiều sâu, sức lan tỏa và kết nối thực sự. AI có thể giúp chúng ta đi nhanh hơn, nhưng con người mới là người quyết định hướng đi", chị Hà nói.Còn anh Lê Anh Tú, Giám đốc công ty truyền thông iGem Agency TP.HCM, lại có quan điểm khác. Anh Tú cho rằng thay vì siết nhân viên không được sử dụng AI, các sếp nên khuyến khích họ sử dụng một cách có chọn lọc. "Khi sử dụng AI, chúng ta phải biết cách huấn luyện nó để có được kết quả đúng ý. Việc này không hề đơn giản, không phải chỉ cần hỏi một câu là AI sẽ ra đáp án ngay. Chúng ta cần phải biết cách tương tác với AI, sử dụng phần mềm bản quyền để có cơ hội giao tiếp nhiều hơn, từ đó AI sẽ hiểu mình rõ hơn", anh Tú chia sẻ.Tuy nhiên, anh cũng khẳng định rằng sự thấu hiểu khách hàng và khả năng sáng tạo vẫn luôn là yếu tố thuộc về con người. "AI có thể hỗ trợ mạnh mẽ, nhưng cuối cùng, con người mới là người tạo ra giá trị sáng tạo và hoàn thiện sản phẩm qua từng chỉnh sửa. Tại công ty, chúng tôi sử dụng nhiều phần mềm hỗ trợ như dựng clip, nhạc, cũng như giúp nhân viên nắm vững cách sử dụng AI để ứng dụng vào công việc một cách hiệu quả. Sự sáng tạo của con người kết hợp với khả năng của AI sẽ mang lại hiệu quả tối ưu", anh Tú nói.
Những ngày giáp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, nhiều thương hồ ở xóm chợ nổi miền Tây giữa dòng kênh Tẻ TP.HCM vẫn miệt mài mưu sinh, mong đón một cái tết đủ đầy.Nhiều người gọi đây là xóm chợ nổi miền Tây vì trải dài một đoạn chừng 500 m từ gầm cầu Tân Thuận 2, trên dòng kênh Tẻ dọc đường Trần Xuân Soạn, là hàng chục chiếc ghe, xuồng tụ lại thành xóm thương hồ. Đa phần, những người sinh sống trên ghe là người dân miền Tây men theo sông nước đến thành phố này, chọn kênh Tẻ làm bến đậu mưu sinh hàng chục năm. Ngày trước, chỗ này còn được biết đến là "chợ nổi Tân Thuận", tồn tại hàng chục năm. Thuở đường bộ chưa phát triển, đây là nơi giao thương "trên bến dưới thuyền" sầm uất. Dần dà, chỉ còn lác đác vài chục chiếc ghe, thương hồ mưu sinh ở đây bằng nghề bán trái cây, chủ yếu nhập từ miền Tây lên.Những ngày giáp tết, bà Trần Thị Nhi (62 tuổi) ngồi dưới chiếc ghe nhỏ của mình ở xóm thương hồ này, mặt buồn thiu ngồi nhìn những nải chuối chín đẹp mắt phía trước, nhưng vắng khách mua.Quê ở Bến Tre, tuổi già không còn sức làm nông, vợ chồng già quyết định lên đây sống trên ghe, cạnh ghe con gái bà, bán trái cây lay lắt qua ngày. Tới nay ngót nghét cũng 5 - 6 năm. TP.HCM những ngày cuối năm triều cường, những cơn mưa trái mùa bất chợt cũng làm việc buôn bán của người phụ nữ gặp khó khăn."Cuối năm, bán ế quá! Hồi trước ngồi một chỗ chờ khách, nhưng giờ ngồi là đói, nên chồng tôi dù chân yếu nhưng vẫn phải ráng gánh chuối vô mấy con hẻm gần gần khu này để bán, được đồng nào hay đồng đó để mong cuối năm đón cái tết đủ đầy hơn", bà tâm sự.Còn nhiều bà con ở quê, người phụ nữ tâm sự tết năm nay, cả gia đình bà bỏ ghe lại đây, nhờ láng giềng cạnh bên trông coi, rồi bắt xe về quê ăn tết. Tình hình năm nay buôn bán không được tốt, bà Nhi nói mình ăn tết có phần tiết kiệm, nhưng được cạnh kề bên gia đình thời điểm này cũng là cái tết trọn vẹn, với bà.Chị Kim Ly, con gái bà Nhi mấy ngày qua tạm ngưng bán trái cây như thường lệ mà về Bến Tre để chuẩn bị nhập hàng cây cảnh, hoa tết lên đây để bán. Ở chiếc ghe cạnh bên ghe của mẹ, chị cùng chồng và con gái sinh sống ở đây cũng mấy chục năm nay."Cả nhà tôi định bán xong, 29 tết là cùng nhau lên xe về quê hết. Ghe thì bỏ lại nhờ người trông coi, kế bên có hàng xóm không về. Năm nay, mong việc buôn bán những ngày cuối thuận lợi để có đồng ra đồng vào ăn tết", chị chia sẻ thêm.Cách ghe của mẹ con bà Nhi không xa, bà Hiếu (60 tuổi) cũng quê Bến Tre cũng ngồi buồn thiu với những rổ trái cây nhập từ miền Tây lên vắng khách mua. Bà tâm sự cuối năm, buôn bán ế ẩm nên tinh thần không phấn khởi.Cùng gia đình ở xóm ghe này mười mấy năm nay, bà Hiếu cho biết thời điểm trước dịch Covid-19, việc buôn bán có nhiều thuận lợi, làm ăn được. Nhưng nhiều năm nay, kinh doanh đi xuống, buôn bán ế ẩm."Tết này, tôi cũng cùng gia đình về quê 28 tết. Tôi dự định nhập thêm mớ cây cảnh bán kèm với trái cây, bán cây cảnh, hoa tết thì có lời hơn một chút. Nếu bạn được thì ăn tết cũng ngon hơn. Chắc tầm mùng 9, mùng 10 gì đó, coi tình hình buôn bán thế nào rồi lên lại sau khi về ăn tết", bà chia sẻ.Trên chiếc ghe nhỏ, bà Ái Lan (55 tuổi) sống cùng con trai. Từ quê An Giang lên TP.HCM hơn 20 năm, làm đủ thứ nghề kiếm sống, 5 năm trở lại đây, bà mới bắt đầu sống trên ghe này vì hoàn cảnh khó khăn, không kham nổi tiền trọ trên bờ. Chồng mất cách đây hơn 1 năm, một mình bà bươn chải nuôi con trai năm nay lên lớp 6. Tết năm bay, bà cũng dự định sẽ cùng con nhỏ về quê để đón tết. Với người phụ nữ, quanh năm làm ăn vất vả, ngày tết, niềm hạnh phúc là khi được đoàn viên bên cạnh những người thân yêu.
Dải phân cách lệch ra đường nguy hiểm
Theo báo cáo đăng trên chuyên san Astronomy & Astrophysics, siêu trái đất vừa được khám phá có tên HD 20794 d, với khối lượng lớn gấp 6 lần trái đất và nằm trong khu vực gọi nôm na là "vùng sống được".Đây là khu vực cách sao trung tâm ở khoảng cách có thể cho phép nước dạng lỏng xuất hiện trên bề mặt hành tinh, từ đó tạo điều kiện cho sự sống sinh sôi.Tuy nhiên, HD 20794 d di chuyển trên quỹ đạo hình ê líp chứ không phải hình tròn, đồng nghĩa khoảng cách giữa hành tinh với sao trung tâm dao động dựa trên vị trí của quỹ đạo. Vì thế, đến thời điểm này các nhà khoa học gặp khó khăn trong việc xác định liệu có sự sống trên hành tinh hay không.Manh mối về sự tồn tại của siêu trái đất HD 20794 d bắt đầu từ năm 2022, khi tiến sĩ Michael Cretignier của Đại học Oxford’ (Anh) phát hiện một tín hiệu trong lúc kiểm tra dữ liệu được lưu trữ của Đài Thiên văn La Silla ở Chile.Dựa trên thông tin này, một đội ngũ các nhà nghiên cứu quốc tế vào cuộc. Họ phân tích dữ liệu thu thập được từ 2 thập niên quan sát trước khi xác nhận sự tồn tại của hành tinh trên.“Điều hào hứng là việc hành tinh ở gần trái đất (20 năm ánh sáng) mang đến hy vọng cho các sứ mệnh không gian tương lai trong việc chụp được hình ảnh chi tiết hơn về siêu trái đất này", theo tiến sĩ Cretignier.Các nhà nghiên cứu gọi HD 20794 d là trường hợp nghiên cứu thí điểm vô giá cho các dự án tìm kiếm dấu hiệu của sự sống ngoài hệ mặt trời."Với vị trí của nó nằm trong vùng sống được và gần trái đất, hành tinh có thể đóng vai trò quan trọng trong các sứ mệnh tương lai nhằm xác định các đặc điểm khí quyển của những hành tinh ngoài trái đất để tìm kiếm các dấu hiệu sinh học cho thấy tiềm năng có sự sống", theo nhà nghiên cứu.
